Je zit in een overleg. Een collega is gespannen. Hij of zij is geïrriteerd door een project dat stroef loopt. Het is niet jouw probleem. En toch voel jij je gespannen. Je hartslag gaat omhoog. Je krijgt de neiging om iets te doen.
Niet omdat jij inhoudelijk betrokken bent, maar omdat je de spanning van de ander hebt overgenomen. Via gezichtsuitdrukking, stem, lichaamshouding. Emotionele besmetting gebeurt razendsnel en grotendeels onbewust.
Hoe je in zo’n situatie reageert, wordt vaak gestuurd door een oud script:
Wat werkte vroeger als iemand in je omgeving geïrriteerd was?
Misschien werkte het vroeger wanneer je:
- De sfeermaker was. Je probeerde de sfeer lichter te maken. Als jij de ander aan het lachen kreeg, kwam er weer rust.
- De storm uitzat. Je hield je gedeisd, mond dicht, en wachtte tot het overwaaide.
- Problemen oploste. Je leerde dat als jij het probleem van de ander oploste, de ander ontspande, en jij vervolgens ook.
Je best werkende strategie vroeger was jouw superkracht. En hij is nog steeds vaak effectief. Soms zelfs de allerbeste optie! Maar soms ook niet.
Soms heb je achteraf spijt van dat goedbedoelde grapje dat niet hielp.
Soms heb je achteraf spijt dat je het probleem van de ander op je nam.
Soms heb je achteraf spijt dat je niks zei.
Je oude script wordt vaak automatisch geactiveerd, vooral op momenten dat je spanning voelt. Wil je liever een bewuste keuze maken in wat je doet? Dan helpt het om kort afstand te nemen.
Haal wat te drinken. Ga naar het toilet of loop even de trap op en neer.
Het helpt om jezelf letterlijk en figuurlijk de ruimte te geven. Door even niet meer tegenover de ander te zitten, neem je ook niet meer de emoties van de ander over.
Het is dan makkelijker om de vraag te beantwoorden: Wil ik nu doen wat ik geneigd ben altijd te doen? Of wil ik eigenlijk iets anders doen?
Conclusie
De ‘oude’ scripts die je vroeger hebt geleerd, kunnen heel nuttig zijn. Maar soms kun je er ook last van hebben.
Gelukkig is het voor die gevallen mogelijk om nieuw gedrag te leren.
Dit is niet heel makkelijk, maar je kunt het jezelf wel makkelijker maken. Door jezelf eerst de kans te geven om tot rust te komen voordat je acteert.
Zo creëer je meer ruimte voor de versie van jezelf die je nu bent of wilt zijn. En kun je bewust kiezen of je wil afwijken van je standaard script of deze juist wil inzetten.
Ik post elke week. 🥳 Lees je mijn nieuwste posts liever op LinkedIn? Je bent van harte welkom om me daar te volgen. Klik hier om naar mijn LinkedIn profiel te gaan.